حافظه دسترسی تصادفی چیست

حافظه دسترسی تصادفی یا RAM (که به عنوان رم تلفظ می شود) یک سخت افزار فیزیکی است که در داخل کامپیوتر یا سرور اچ پی قرار می گیرد و به طور موقت اطلاعات را  ذخیره می کند و به عنوان حافظه کاری سیستم عمل می کند. رم اضافه به کامپیوتر اجازه می دهد تا با اطلاعات بیشتری به صورت همزمان کار کند که معمولا به عنوان عملکرد کلی سیستم در نظر گرفته می شود برخی از سازندگان محبوب رم میتوان به کورشیال، اسکای هاینیکس، کینگستون و سامسونگ اشاره کرد.

انواع بسیار مختلفی از رم وجود دارد و ممکن است شما آنها را با نام های مختلفی بشناسید. حافظه اصلی، حافظه داخلی، حافظه اولیه، رم استیک (رم های چسبیده و غیرقابل ارتقاء) و حافظه استیک از نام های دیگر رم می باشد.

برای استفاده سریع از داده ها کامپیوتر شما به چقدر رم نیاز دارد؟

به صورت خلاصه، هدف رم یا حافظه دسترسی تصادفی ارائه دسترسی سریع به دستگاه ذخیره سازی برای عملیات نوشتن و خواندن است. کامپیوتر شما برای بارگذاری اطلاعات از رم استفاده می کند چونکه نسبت به هارد دیسک ها سریعتر اجرا می شوند. فرض کنید رم مانند یک میز کاری است. این میز برای دسترسی سریع به اسناد مهم، ابزارهای نوشتاری و دیگر آیتم هایی که شما در حال استفاده از آنها هستید بکار می رود. بدون این میز شما مجبورید که وسایل خود را در کشوها و کابینت ها قرار دهدید که به این معناست که برای انجام کارهای روزمره خود باید زمان بیشتری را صرف کنید چونکه شما باید به طور مداوم به این بخش ها دسترسی پیدا کنید تا بتوانید آنچه که نیاز دارید را پیدا کنید. به طور مشابه تمام اطلاعاتی که شما به طور فعالانه در سیستم (یا گوشی، تبلت و غیره) خود استفاده می کنید به طور موقت در حافظه ذخیره می شود. حافظه دسترسی تصادفی مانند یک میز کار می کند که به شما کمک می کند تا با سرعت بیشتری (نسبت به استفاده از هارد) عملیات خواندن و نوشتن اطلاعات خود را انجام دهید. اکثر هارد ها به دلیل محدودیت های فیزیکی (مانند سرعت چرخش) نسبت به رم ها کندتر هستند. این سرعت در هارد SSD با انواع هارد HDD متفاوت می باشد. توصیه میکنم جهت آشنایی بیشتر با هارد SSD مقاله درایو حالت جامد SSD را مطالعه کنید.

فراخوانی اطلاعات توسط پردازنده از رم صورت میگیرد. در واقع اگر شما نرم افزاری استفاده میکنید، دیتای این نرم افزار به صورت موقت داخل رم ذخیره شده و به سرعت توسط پردازنده فراخوانده میشود. این موضوع در سرور ها به شدت روی سرعت و عملکرد سیستم تاثیر گذار می باشد. اگر میزان رم در سرور شما متناسب با پردازنده های شما نباشید در این صورت سیستم با قدرت میزان و ظرفیت رم کار خواهد کرد و عملا قدرت پردازنده بلا استفاده خواهد ماند. بنابراین در خرید رم یا کانفیگ سروری که میخواهید سفارش دهید به این موضوعات دقت کنید.

حافظه دسترسی تصادفی (RAM) به طور معمول حافظه خوانده می شود (حتی اگر انواع دیگری از حافظه را در داخل سیستم فعلی خود داشته باشید). رم که تمرکز این مقاله است هیچ ارتباطی با حجم فایل ذخیره شده در هارد دیسک ندارد، هرچند در اغلب موارد این موارد با هم اشتباه گرفته می شوند. به عنوان مثال یک حافظه رم 1 گیگابایتی مانند یک هارد با فضای 1 گیگابایت نیست. بر خلاف هارد که می تواند خاموش شود و داده ها را بدون از بین رفتن بازیابی کند وقتی که سیستم خاموش می شود اطلاعات رم پاک می شود. به همین دلیل هیچکدام از برنامه ها و فایل هایی که باز هستند وقتی که سیستم خاموش و دوباره روشن می شود باز نمی مانند.

شما با استفاده از حالت هایبرنت می تواند این محدودیت را دور بزنید. در هنگام خاموش کردن و در کامپیوتر هایبرنت شده فقط کپی از محتویات رم را در هارد قرار می دهد و بعد وقتی که سیستم روشن می شود این کپی به رم بازگردانده می شود.

هر مادربرد تنها از رنج خاصی از انواع حافظه ها پشتیبانی می کند بنابراین قبل از خرید همیشه باید سازگاری رم و مادربرد را چک کنید.

رم کامپیوتر شما قابل اسمبل کردن است یا آنبرد است؟

یک ماژول استاندارد یا حافظه آنبرد یک قطعه سخت افزاری نازک و طولانی است که شبیه به یک خط کش کوتاه می باشد. پایین ماژول حافظه که دارای یک یا چند ناچ است نحوه نصب صحیح رم را نشان می دهد و اتصالات متعددی که در این قسمت وجود دارد معمولا با طلا پوشانده شده است. حافظه معمولا در اسلات های ماژول حافظه ای که روی مادربرد قرار گرفته اند نصب می شوند. این اسلات ها به راحتی پیدا می شوند چون شبیه به لولاهای کوچکی هستند که رم در آن قرار می گیرد و در هر طرف اسلات های مادربرد دارای اندازه یکسانی هستند.

ممکن است بعضی از ماژول ها در اسلات های خاصی نصب شوند، بنابراین قبل از خرید یا نصب همیشه سازگاری آن را با مادربرد خود چک کنید. گزینه دیگری که ممکن است کمک کننده باشد استفاده از برنامه هایی است که اطلاعات سیستم را به شما نمایش می دهد و به شما اجازه می دهد تا نوع ماژول های مادربرد مورد استفاده را مشاهده کنید.

اگر میخواهید با یک نرم افزار آنلاین و در دسترس مشخصات اصلی کامپیوتر خود را ببینید از نرم افزار CPU-Z استفاده کنید.

ماژول های حافظه دارای ظرفیت های مختلفی هستند. ماژول های حافظه امروزی را می توان در ظرفیت های 256 مگابایت، 512 مگابایت، 1 گیگابایت، 2 گیگابایت، 4 گیگابایت، 8 گیگابایت و بیشتر از 16 گیگابایت خریداری کرد. بعضی از مثال هایی که می توان در مورد انواع مختلف ماژول حافظه بیان کرد شامل DIMM, RIMM, SIMM, SO-DIMM و SO-RIMM است. برای آشنایی بیشتر با ماژول رم و طبقه بندی آنها مقالات ” بررسی انواع DIMM  سرور ” و ” راهنمای خرید رم سروری ” را مطالعه کنید.

MB یا مگابایت و GB یا گیگابایت واحدهای اندازه گیری اطلاعات می باشند. دانستن تفاوت این واحدها هنگام خرید رم و سایر دستگاه ها و سرویس های داده محور مهم می باشد.

چقدر رم نیاز دارید؟

درست مانند پردازنده و هارد دیسک، حجم حافظه ای که شما برای کامپیوترتان نیاز دارید کاملا وابسته به نحوه استفاده شما یا برنامه استفاده شما دارد. برای مثال اگر شما کامپیوتر را برای بازی های سنگین خریداری کرده اید پس باید مقدار فضای رم مناسبی را خریداری کنید تا گیم پلی صاف و بدون لگی (تاخیر) داشته باشید. داشتن تنها 2 گیگابایت رم برای بازی هایی که نیاز به حداقل 4 گیگابایت رم دارند منجر به عملکرد بسیار کند می شود چونکه نمی تواند تمام بازی های شما را پخش کند (مخصوصا اگر مقدار رم پیشنهادی 8 گیگابایت یا بیشتر باشد). از طرفی اگر شما سیستم را برای گشت و گذار در اینترنت می خواهید بدون اینکه از استریم های ویدیویی و بازی های آنلاین و دیگر برنامه هایی که حافظه محور هستند استفاده کنید خیلی راحت می توانید از حافظه کمتری استفاده کنید. برای استفاده از برنامه های ویرایش ویدیو، برنامه های گرافیکی سه بعدی و غیره شما معمولا می توانید قبل از خرید کامپیوتر متوجه شوید که چه مقدار رم را برای بازی یا یک برنامه خاص نیاز دارد و غالبا این مقدار در مشخصات سیستم فروشگاه ها و یا بسته بندی محصول لیست می شود. به سختی می تواند کامپیوتر دسکتاپ یا لپ تاپ و حتی تبلیتی را پیدا کرد که کمتر از 2 تا 4 گیگابایت رم از قبل نصب شده داشته باشد.

اگر شما اهدافی غیر از تماشای استریم های ویدیویی دارید و تنها می خواهید به مرور ساده اینترنت بپردازید احتمالا نیاز به خرید کامپیوتری که دارای حافظه بیشتری از این مقدار هستند داشته باشید.

سرعت دستگاه تنها به رم محدود نمی شود و به قطعات دیگری مانند پردازنده و هارد بستگی پیدا می کند این بدان معناست اگر شما قطعات با کیفیت بالا و پیشرفته داشته باشید اما رم کمی داشته باشید عملکرد کلی سیستم شما تحت تاثیر قرار می گیرد. عکس این رابطه هم صادق است اگر شما رم زیادی داشته باشید اما اگر پردازنده کندی داشته باشید عملکرد شما بهبود قابل توجهی پیدا نخواهد کرد.

عیب یابی مشکلات رم

در صورتی که یا یک با چند رم (حافظه دسترسی تصادفی) خود مشکل دارید اولین کاری که باید انجام دهید بازنشانی ماژول های حافظه می باشد. یعنی رم ها را در آورید و دوباره نصب کنید. در اسلات های متفاوت نصب کنید. تنها یک ضربه کوچک کافیست تا رم را از جایگاه خود بیرون بیاورد، اگر یک رم از داخل اسلات مادربرد بیرون آماده باشد ممکن است مشکلاتی که قبلا وجود نداشتند را شاهد باشید. اگر نصب مجدد حافظه علائم را بهبود نمی بخشد توصیه می کنیم یکی از برنامه های رایگان تست حافظه را استفاده کنید. از آنجا که آنها خارج از سیستم عامل کار می کنند می توانند در هر نوع کامپیوتری (ویندوز، مک، لینوکس و غیره) کار کنند. اگر یکی از این ابزارها مشکلاتی را شناسایی کردن بهترین گزینه این است که حافظه کامپیوتر خود را عوض کنید.

اطلاعات پیشرفته در مورد رم

اگرچه در متن این وب سایت رم به عنوان حافظه فرار و حافظه دسترسی تصادفی توضیح داده شده اما حافظه هایی نیز وجود دارند که غیر فرار و غیر قابل تغییر هستند که معمولا حافظه فقط خواندنی یا ROM (رام) نامیده می شوند، فلش مموری و هاردهای SSD مثال هایی از رام هستند که حتی بدون وجود برق اطلاعات را در خود نگه می دارند. انواع مختلفی رم وجود دارد اما دو نوع اصلی آن رم استاتیک یا SRAM و رم دینامیک یا DRAM می باشد. هر دو نوع فرار هستند. SRAM سریعتر اما گرانتر از DRAM ها هستند به همین دلیل در دستگاه های امروزی بیشتر شاهد DRAM ها هستیم. با این حال SRAM ها را گاهی اوقات در قسمت های داخلی کامپیوترهای متنوع  (مانند حافظه کش هارد و پردازنده) می بینیم. اطلاعات می توانند در این دیسک جدید ذخیره شوند و از آن خوانده شوند اما سرعت خواندن نوشتن آنها نسبت به هاردهای معمولی بسیار سریعتر است چونکه رم ها بسیار سریعتر هستند. برخی از سیستم عامل های می توانند از آنچه که حافظه مجازی نامیده می شود استفاده کنند که با دیسک رم در تضاد است. حافظه مجازی ویژگی است که فضای هارد دیسک را به عنوان رم استفاده می کند. در حالی که انجام این کار می تواند عملکرد کلی حافظه در دسترس را برای برنامه ها و استفاده های دیگر افزایش دهد و ممکن است روی عملکرد سیستم تاثیر بگذارد چونگه هاردها کندتر از رم ها می باشند.